Przekonaj się, że nasza psychika ma wpływ na poziom odczuwanego bólu na różnych poziomach przewodzenia impulsu bólowego↓
Ból jest czymś więcej niż tylko doznaniem fizycznym. Na jego powstanie wpływają też czynniki psychologiczne. Ma to znaczenie zarówno w przypadku bólu „normalnego”, adaptacyjnego jak i bólu przewlekłego (poznaj rodzaje bólu).
Ból utrzymuje się w wyniku wzajemnych oddziaływań czynników biologicznych (somatycznych) i psychologicznych (psychicznych).
Wyobraź sobie, że skaleczyłeś się nożem:
- Najpierw dochodzi do pobudzenia wrażliwych na ból, zakończeń nerwowych.
- Podrażnione nerwy wysyłają impuls bólowy do rdzenia kręgowego, a potem do mózgu.
- Mózg przetwarza ten sygnał i informuje Cię o bólu.
Tak więc poziom odczuwanego bólu nie zależy tylko od intensywności doznanego urazu. Zależy także od tego, w jaki sposób ten uraz zostanie przez Twój umysł zinterpretowany.
Wróćmy do przykładu skaleczenia. Mógłbyś przyjąć to ze spokojem, zatamować krwawienie, nakleić plaster i zapomnieć o całym incydencie, pozwalając ranie się goić. W takim przypadku rana nie powinna Cię zbytnio boleć.
Rozważmy jednak na inną reakcję – skaleczenie wywołało w Tobie panikę, widzisz tylko krew płynącą z rany, w popłochu zaczynasz szukać plastra, jesteś zły na siebie, że zachowałeś się tak nieostrożnie, martwisz się, że może zrobiłeś sobie coś poważnego, przed oczami pojawia Ci się historia znajomego, który zaciął się nożem tak głęboko, że musiał jechać na pogotowie… W takiej sytuacji poziom odczuwanego bólu będzie najprawdopodobniej większy.
Użyłem bardzo prozaicznego przykładu, ale opisany mechanizm można zaobserwować przy dużo bardziej poważnych urazach. Lekarz Henry Beecher porównał poziom bólu odczuwanego przez ciężko rannych żołnierzy z bólem jaki odczuwali pacjenci po operacjach chirurgicznych. Okazało się, że żołnierze odczuwali zdecydowanie mniejszy ból niż pacjenci.
Wynikało to z innego rozumienia okoliczności w jakich doszło do urazu, a także innego postrzegania jego konsekwencji. Inna interpretacja sytuacji wpłynęła na inny poziom odczuwanego bólu.
Bishop George D., Psychologia Zdrowia 2000.